Opstellingen zaterdag 8 februari 2025: van harte welkom.
Wie je ook mag zijn,
vriend, collega, trouwe representant, cliënt of totaal onbekende,
gegroet !
Het overkomt me zelden.
Maar deze dagen lukte het mij niet
deze brief te schrijven.
De beelden op tv maakten mij de laatste week,
nog meer dan daarvoor, duidelijk
dat Gaza gewoonweg platgebombardeerd is,
weg gevaagd, vernietigd,
met de grond gelijkgemaakt.
Het deed mij wat denken aan de strategie van de verbrande aarde,
die de Russen toepasten in de tijd van Napoleon.
En hem hiermee ook op de knieën kregen –
wat ze nu ook in Oekraïne doen door alle energiebronnen uit te schakelen.
Menselijk leven, laat staan menselijke waardigheid,
wordt voor lange tijd onmogelijk gemaakt.
De beelden van Gaza brachten me ook de beelden terug van Dresden,
dat door de geallieerden op het einde van WOII compleet verwoest werd.
Wat een vernietiging, wat een destructie, wat een wreedheid.
In schril contrast hiermee de langgerekte stoet Palestijnen
die tussen deze vernieling heen,
naar het noorden trokken:
naar huis…
of wat er nog van overblijft.
De nervositeit was op hun gezichten af te lezen.
In interviews getuigden ze van hoop en van vrees.
Hoop dat ze toch nog iets leefbaar,
iets van het oude leven
en hun thuis
zouden terug vinden.
Maar ook vrees,
dat het ook maar heel weinig zou zijn.
En eens dat ze daar dan aankwamen,
stelden ze inderdaad vast dat er hun weinig of niets restte
van wat ze door hard werken – soms over generaties heen –
hadden opgebouwd en gecultiveerd.
En toch, ook dan getuigden ze van hoop.
Terug een thuis opbouwen, terug de aarde vruchtbaar maken.
Heilige aarde leek het soms wel.
En maandag dan, herdachten we Auschwitz:
tachtig jaar geleden werden de overlevenden
door de Russische legers bevrijd.
En dit was precies wat mij zo verlamde:
De overlevenden en erfgenamen van Auschwitz en Birkenau
doen nu hetzelfde met de Palestijnen.
Daders worden slachtoffers en slachtoffers worden daders, en …
Een vicieuze cirkel die lijkt te wijzen naar
de slang die in haar eigen staart bijt,
de Ouroboros van de Grieken,
een oud symbool dat in alle culturen voor komt.
Geeft dit symbool aan dat we niet aan de vernietiging kunnen ontsnappen.
Wat we ook doen …
In de hoop wat gemoedsrust te vinden ben ik Hellinger (terug) gaan lezen:
“Der Abschied, nachkommen von Tatern und Opfern stellen ihren Familien”.
“Rachel weeping for her children, familyconstellations in Israel”
En het mooi synthetisch werkje: “Bert Hellinger, Daders en slachtoffers voorbij”,
uitgegeven bij Het Noorderlicht.
In deze opstellingen en beschouwingen ontmoeten
we een Bert Hellinger die op de een of ander manier
geïnspireerd wordt vanuit een andere orde,
vanuit een andere dimensie,
die ik persoonlijk liefst als ‘mystiek’ omschrijf.
De bevrijdende zinnen,
de bewegingen die Bert mogelijk maakt in het veld van de familie,
en in de mentale velden als daar zijn land, ras en religie,
getuigen van een bijzondere vermogen
om Eros op roepen en op te wekken.
In deze bewegingen, zinnen en meditaties,
zie je de “bewegingen van de geest”,
zoals hij zijn opstellingen in zijn laatste periode noemt,
vorm krijgen,
of misschien beter gezegd:
“ont-vormd” worden.
Bert komt hier in een andere dimensie terecht,
Een dimensie waar licht schijnt,
waar naast destructie ook vruchtbare liefde in gedijt,
waar leven geschonken wordt,
aan wie het toelaat en aanneemt…
Daarom zijn we Bert zo dankbaar.
Met de familieopstellingen heeft hij ons
een bijzondere methodiek gegeven,
die toelaat om terug in de uitdaging van het volle leven te stappen.
We zien je graag komen,
zaterdag 8 februari om 09:00u in de Speelhoeve.
We werken wellicht tot 17:00 u.
Stuur ons een mailtje zodat we weten dat je er al of niet bij bent.
En , ik zou het zelf bijna vergeten,
ook mannen mogen meedoen…
Riet en Johan.
Onze wensen voor 2025 en de data van de opstellingen in dit voorjaar.
Wie je ook moge zijn, gegroet !
We zijn 2025 al enkele dagen binnengerold.
“Binnenrollen” is een mooi beeld.
We hebben er weinig voor moeten doen.
Het gaat vanzelf.
En toch … het wijst op een hellend vlak,
Met een zachte (of sterke) neerwaartse trend.
Ik hou het toch bij een binnenrollen,
Omdat het vanzelf gaat,
zonder moeite.
En ik merk dat ik me sterk verzet
tegen het neerwaartse in deze trend.
Ook in dit oude avondland is het leven beloftevol.
Zijn schone, goede, deugdelijke “dingen” mogelijk.
Dat houd ik me voor.
Daar sta ik voor en daar blijf ik voor gaan.
Het was al laat vanmorgen voor mijn korte wandeling met Viggo,
hond en huisgenoot.
De lage zon scheurde zich tussen de boomstammen door,
en zette het bos in een fluwelen licht.
Wat een pracht.
Een heuse Guido Gezelle ervaring.
Onverwachts, gratuit en diep resonerend.
Ik draag ze na dit middaguur nog steeds bij mij.
Zo wensen wij jullie veel ervaringen in 2025:
Onverwachtse, gratuite, diep resonerende ervaringen.
Met of zonder hellend vlak.
Zelf nam ik me voor om in 2025 Thomas Mann te lezen.
Lang geleden heb ik met hem geworsteld en van hem genoten.
En nu dat de leeftijd van 70 in het zicht komt,
zal het gesprek met Thomas Mann wel anders zijn
dan toen ik als (jong)volwassene een universum instapte,
waarvan ik de horizon nog niet kon vermoeden.
Verder blijf ik aan de gang met mijn gitaar.
Soms heeft het iets van tango of rock en roll,
soms is het gewoon een lied
als van een herder voor zijn kudde.
Riet houdt zich voor verder meesterschap
te ontwikkelen met keramiek.
Klei doet verlangen naar een oerervaring: mythen verwijzen naar de mens,
als gemaakt van klei en van geest.
Komt daar dan nog het wondere spel van de glazuren bij,
en zo vult ze ons huis met originele schoonheid.
Bovendien wil ze blijven zingen.
Zingen in grote koren.
Zingen is een goed medicijn, tegen alle hellende vlakken in.
Zo wensen we jullie,
naast de onverwachtse, gratuite, diep resonerende ervaringen,
veel horizon, meesterschap in de levensaspecten waar je goed in wil zijn,
en plezier.
Plezier van wat dit zingen voor jou ook moge zijn:
dansen, mediteren, werken, vrijen, in gesprek gaan, filosoferen, bidden,
in de tuin werken, wandelen, met de kinderen spelen, …
en een loskomen van welk hellend vlak dan ook.
Ook blijven we in 2025 nog opstellingen doen.
Opstellingen hebben ook iets met hellende vlakken.
Ze maken ze zichtbaar
en nodigen ons uit de negatieve helling te verlaten.
Gedaan met het excuus dat we er eenmaal ingerold zijn.
We stappen in ons eigen leven.
En zo doen we ook met 2025:
iedere dag kunnen we er zelf voor kiezen
van het hellend vlak af te stappen
en het pad van hoop te volgen…
Van harte welkom: de zaterdagen 8/2, 29/3 en 17/5 2025
In de Speelhoeve.
Riet en Johan

Familieopstellingen 30 november: van harte welkom.
Een vreemde dag vandaag.
Gisteren was het echt wel koud en nu gaan we naar 18 graden.
Einde november.
Vreemd.
Zalig om hier zo vanuit mijn atelier buiten te kijken
en de laatste stuiptrekkingen van de herfst te zien.
De wind sleurt uiteindelijk ook de sterkste bladeren van de bomen.
En wat een kleurenpracht deze november maand.
Blijkbaar gaat in het groen ook oranje,
geel en rood schuil, om dan bruin te worden.
Zouden deze kleuren al bij aanvang aanwezig zijn geweest
en hebben we ze gewoon niet gezien.
Of komen ze pas nu, in de herfst, tot leven.
Metamorphose.
En na een tijdje wordt het bruine bladertapijt zwart.
Zwart om terug te keren in de aarde
en na het kiemen in de winter te verrijzen.
Zwart.
Bij ons de kleur van de dood.
Van sterven.
En wat na het sterven?
Is ons sterven gewoon een overgang naar een nieuw leven toe?
Ik weet het niet.
De luidsprekers brengen Cassandra Wilson in deze kamer.
Ik hoor haar graag.
Die onpeilbare donkerte in haar stem.
Weemoed, verzet, overgave, verdriet, woede, kracht, vrouwelijke veerkracht.
Zo hoor ik haar.
Vanmiddag hoorde ik op het nieuws
dat de klimaatconferentie eindigde in verdeeldheid.
Een deelneemster opperde dat de rijke landen
nog rijker willen worden ten koste van de armen,
die nog armer worden…
Inderdaad, er is iets fout met de balans van geven en nemen.
Een dynamiek van dader- en slachtofferschap heeft zich hier geinstalleerd.
En deze dynamiek is uiterst dominant en vruchtbaar.
Hij versterkt graag zichzelf.
Een tweetal jaren geleden nam ik deel aan een opstelling
omtrent maatschappelijke vraagstukken.
Boeiend en interessant. Heftig en intens droevig.
Een representant voor “De-niet-in-te-lossen-schuld” werd opgesteld.
Dat bracht enigszins wat opluchting in het veld.
De vraaginbrenger is naar huis gegaan.
Anders dan hij gekomen is.
Wellicht was de vraag “werk hier nog verder aan mee” nog dwingender geworden.
Ik vond het een bijzonder fijne man.
Sensitief, empathisch, intelligent en integer.
Ik hoop dat het hem goed gaat.
en vraag mij wel af welke prijs hij betaald heeft na de opstelling.
Het is wurgend:
-op zijn werk blijven betekent in dienst blijven van wat de schuld groter maakt,
-zijn job opzeggen betekent in het compleet ongewisse treden met gevolgen voor hemzelf en zijn gezin.
En helaas is het eigenlijk niet hij die de prijs te betalen heeft…
Wat hij ook doet, welk offer hij ook brengt, de carrousel draait door.
Ik denk dat het Bert Hellinger zelf was die de uitsprak deed:
“een opstelling is een ding, wat je ermee doet is een ander”.
Deze week vroeg iemand mij of er contra-indicaties zijn voor een opstelling.
In zijn situatie zag ik er geen.
Wel stelde ik hem de vraag of hij de opstelling zou kunnen nemen.
Dat is een van de belangrijkste voorwaarden om een opstelling te doen:
ze kunnen nemen.
Neem je de verantwoordelijkheid voor wat de opstelling openbaart.
Zo kan je ook niet een opstelling voor iemand anders doen.
Je kan het wel, maar je doet het beter niet.
Zowel voor de ander, jezelf als het opstellingenwerk op zich.
Soms ontbergt een opstelling een oud trauma.
Het is goed om het trauma gezien en ontmoet te hebben,
het in de ogen te hebben gekeken.
Maar hiermee is het nog niet verwerkt,
hiermee heeft je systeem het nog niet los gelaten.
Bovendien zorgen verborgen loyaliteiten ervoor
dat je het trauma heimelijk blijft koesteren
in plaats van deze woekerende destructiviteit
met man/vrouw en macht halt toe te roepen.
Met man/vrouw en uit alle macht.
Soms – en in geval van trauma, verslaving, depressie,
eetstoornissen, rouw en andere diepe psychische pijn –
kunnen we dit niet alleen en is aanvullende steun en hulp nodig.
Van een vriend als het voldoende is,
van een professional als het nodig is.
En deze stap zetten is dan de opstelling “eren”.
Zo wordt de opstelling vruchtbaar.
Zo zet je een stap richting echt leven.
Terug bij de klimaatconferentie,
terug bij de oorlogsmisdaden in Palestina,
waar ik eerder al eens over schreef.
Opstellingen hier zijn interessant, boeiend, laten verrassende dingen zien…
Maar wat brengen ze bij dat we nog niet weten?
Heel vaak gaat het over nederigheid en moed.
De nederigheid om te zeggen: inderdaad we zijn niet goed bezig.
En de moed om de prijs te betalen die nodig is om (dit) te veranderen.
En om het eens plat en masculin (soms zijn dat wel synoniemen) te zeggen:
“dat moet nu verdomme gedaan zijn”.
Voor persoonlijke dynamieken kan ieder zijn verantwoordelijkheid nemen,
voor maatschappelijke vraagstukken liggen de kaarten toch heel wat lastiger.
Ik weet het (ook) nog niet.
Wat zeker is dat een opstelling een grote stap vooruit is
richting ‘een eigen leven leiden’.
En dat kan en dat mag.
Van harte welkom zaterdag 30/11 in de Speelhoeve,
Vremdesesteenweg 237, Boechout-Vremde.
Onthaal om 09:00u, start opstellingen om 09:30.
We werken tot ongeveer 17:00 u.
Lunchpakket meebrengen.
Voor de rest zorgen wij.
Laat even weten of je erbij bent : Johan.smets@huisvanverbinding.be
Riet en Johan
Familieopstellingen zaterdag 5 oktober: van harte welkom.
De zomer was kwakkelend,
de driedaagse was heel schoon en volledig.
Volgend jaar voor de tiende keer.
Dat vieren we.
We begroeten je graag.
Wellicht woensdag 31/7 en donderdag en vrijdag 1-2/8.
Zaterdag 5 oktober verkennen we weer behoedzaam het veld.
Het veld van het zwijgen,
Het veld met zijn vergetenen,
Het veld waarin geliefden elkaar niet (langer) bereikten of werden uitgesloten…
Ondertussen zijn Riet en ik onderweg van Ericeira, Portugal naar onze stille kempen.
We brachten een caravan naar Claeren.
Vrijdag ll. trokken we noordwaarts langs de Portugese kust
om dan langs de Costa de la Muerte in Galicië,
oostwaarts naar de Franse grens te stomen.
Na het weekend staat het kompas op huiswaarts.
Onvergetelijk was het bezoek aan het stadje Muxia.
Vanaf de vuurtoren kom je eerst bij de De Santuario da Virxe da Barca.
Zeker de moeite van een bezoek waard.
De kerk is gebouwd op een voor de Kelten heilige plaats.,
In de twaalfde eeuw verkerstend om dan rond 1700 zijn huidige volumes te vinden.
Schoon de twee verweerde natuurstenen torentjes,
afgetekenend tegen de blauwe lucht,
En het ruisen van de oceaan.
Van bij de kerk heb je een bijzonder zicht op “A Ferida”,
“De wonde”,
Een waan-zinnig groot sculptuur
gericht naar de Atlantische oceaan.
Alberto Banuelos Fournier heeft het geschapen met beton en steen.
Naar aanleiding van de olieramp met de tanker Prestige in november 2002.
“De wonde”.
Om diep van binnen stil te worden
en even bij de kwetsuren te verwijlen
die mij werden aangedaan en
die ik anderen heb toegebracht.
Gewild.
Ongewild.
De wonde.
Onverwachts hoorde ik een liedje van de
Vlaamse troubadour Brent Beukelaer: “Achterin”
Het refrein gaat op een bepaald moment alsvolgt:
“Ik zit zachterin
En hou mijn adem in,
Voor ik vraag:
Zien jullie elkaar nog graag
Want wij zijn met zijn drieen
En horen bij elkaar
En horen bij elkaar…”
Veel mooier en tragischer kan je de loyauteit
van een kind voor zijn ouders moeilijk vertolken…
“wij horen bij elkaar”.
Het is waar en het is ook niet waar…
“zien jullie elkaar nog graag”
Vraagt de kleine jongen.
En precies daar gaat het om.
… het veld, weet je nog, waarin geliefden elkaar niet (langer) bereikten…
Het gaat om liefde.
En om een wonde…
En het dragen van de pijn voor anderen.
Graag tot zaterdag 5 oktober.
Laat even weten of je erbij bent.
Momenteel zijn er drie opstellingen.
nog ruimte dus.
Riet en Johan
A ferida.
De driedaagse 2024: veel goeds voor wie erbij was.
Ondertussen is onze negende driedaagse voorbij.
Het was intens. Het was gedragen. Mensen konden veel liefde ervaren.
Ze brachten hoop.
Bovendien mocht ik de leiding van de driedaagse overdragen aan Claeren.
En dat geeft veel rust.
De deelnemers blijven in geode handen.
In de terugblik geven we weer wat ons belangrijk leek.
Onze tiende editie mag wel iets specaals worden.
We kijken ernaar uit.
Riet, Clzeren en Johan
Opstellingen Zaterdag 8 juni
Wie je ook moge zijn,
welkom bij Huis van Verbinding.
Tussen de regen door, met het grijs als was het herfst,
werden we gelukkig opgebeurd door lachende gezichten
overal langs de Vlaamse wegen.
Mensen die je vriendelijk aankijken.
De mannen opvallend netjes gekamd, de meeste in pak.
Vrouwen iets meer glimlach, het haar iets losser ook.
De vriendelijkheid waarmee ze mij als passant aankijken,
geeft mij het gevoel dat ze iets willen van mij.
De voorbije vier jaar heb ik ze niet gezien.
Sommigen wel op TV, maar niet in het straatbeeld…
Voor hen en voor mij als burger, is zondag een belangrijke dag!
En toch.
Ze weerhouden mij er niet van om zaterdag opstellingen te doen.
We doen vier opstellingen.
Dat wil zeggen dat we zo rond 17:30 kunnen stoppen.
De laatste weken was het zoeken naar een gepaste relatie met de ouders
een expliciet thema in de gesprekken.
Dat is het toch altijd, hoor ik je monkelend opmerken.
Inderdaad, zeker impliciet is dit een van de,
misschien wel hét, centrale thema van waar het in het therapeutisch proces om gaat.
En heel wezenlijk hierbij is het krijgerschap dat we nodig hebben ,
Om neen te kunnen zeggen uit liefde,
en ja te kunnen zeggen, tevens uit liefde.
Krijgerschap. De krijger.
Het bracht me terug bij Carlos Castaneda en zijn “Reis naar Ixtlan”.
Relatief jong in en voor het vak,
besprak ik dat boek meer dan 40 jaar geleden met een groep vrijwilligers van Tele-Onthaal,
Waar ik toen aan het werk was.
Met 15 mensen, 8 Avonden Castaneda, zoekend naar de mystiek van het krijgerschap.
De zoektocht heeft mij nooit losgelaten,
ik ben nog steeds onderweg.
Het boek eindigt met het afscheid van Don Juan, de Brujo/tovenaar/sjamaan
en zijn vriend Don Genaro, een al even merkwaardig heerschap,
En Carlos Castaneda, antropoloog, leerling van Don Juan
Don Juan declameert hierbij volgend gedicht
Van Juan Ramon Jimenez (Nobelprijs literatuur 1956).
El viaje definitivo... Y yo me iré. Y se quedarán los pájaros cantando; y se quedará mi huerto, con su verde árbol, y con su pozo blanco. Todas las tardes, el cielo será azul y plácido; y tocarán, como esta tarde están tocando, las campanas del campanario. Se morirán aquellos que me amaron; y el pueblo se hará nuevo cada año; y en el rincón aquel de mi huerto florido y encalado, mi espíritu errará, nostáljico… Y yo me iré; y estaré solo, sin hogar, sin árbol verde, sin pozo blanco, sin cielo azul y plácido… Y se quedarán los pájaros cantando. De definitieve reis … En ik zal weggaan. En de vogels zullen blijven zingen; en mijn tuin zal blijven, met zijn groene boom, met zijn witte waterput. Vele middagen zullen de luchten blauw zijn en vreedzaam en de klokken in de klokketoren zullen luiden Zoals ze deze namiddag doen . De mensen die mij hebben liefgehad zullen heengaanen elk jaar opnieuw zal de stad ontbloeien. Maar steeds en vol heimwee zal mijn geest rondwaren in dezelfde onbekende uithoek van mijn bloementuin En ik zal weggaan; en ik zal alleen zijn, zonder huis,zonder groene boom, zonder witte put, zonder blauwe, vredige hemel… En de vogels blijven zingend achter.” |
Het is zo vreemd,
Wie zich op weg naar Ixtlan begeeft, zal er nooit aankomen.
En hij /zij zal ook nooit terug kunnen keren naar de plaats waar hij/zij vandaan komt…
Waar jouw Ixtlan ook moge zijn,
en waar jou klokkentoren ook mag hebben gestaan,
de verbinding,
de diepe verbinding,
die blijft…
Een krijger weet die te dragen,
Met liefde en met vreugde.
En, wis en zeker, opstellingen zijn een etappe op onze reis naar Ixtlan.
Tot zaterdag,
Laat even weten of je al of niet komt,
Met een krijgervriendelijke groet,
Johan
ook namens Riet
En mocht de verkiezingstrance je te zeer hebben afgeleid:
31 juli, 1 en 2 augustus: driedaagse “leef en adem, adem en leef “.
Inschrijven met een mailtje,
En graag aan 7 mensen laten weten.
Dag opstellingen en zomer driedaagse
Wie je ook moge zijn, we hebben goed nieuws voor je!
Zaterdag 8 juni doen we een dag opstellingen.
Er is nog één plaats beschikbaar om zelf een opstelling te doen. Info vind je hier.
Stuur een mailtje.
Van harte welkom.
En woensdag 31 juli starten we onze negende ‘driedaagse’.
“Ademen is ja zeggen aan het leven”.
De combinatie familieopstellingen en Yoga is verbazend levenwekkend.
Hier vind je folder.
Wil je er graag bij zijn, schrijf in via mail.
Te meer van harte welkom.
Claeren, Riet en Johan
Familieopstellingen 20 april 2024
Zaterdag 30/3 zag ik de reportage van Rudy Vranckx op tv “surviving Gaza”. Ze greep mij danig naar de keel. Wat een verwoesting, wat een ontmenselijking. We mogen hier wel van een genocide spreken. Een moord op een volk: mannen vrouwen, ouderlingen, kinderen…. Ik was er helemaal niet goed van. En had er vooral last van dat ik niets kan doen om dat daar te laten ophouden. Stel dat mijn buurman zijn vrouw of kinderen zou toetakelen en ik de politie zou bellen, dan zou die snel tussenkomen en het euvel beëindigen.
Maar hier in Palestina kan de wreedheid gewoon zijn gang blijven gaan. Onder het mom van diplomatie is dit hier al een half jaar aan de gang…
Hamas doodde 1200 mensen bij hun aanval. Ook wreed en onmenselijk. Ondertussen zijn er al 30 keer zoveel doden in Gaza…
Ik geraakte moeilijk in slaap.
Diezelfde zaterdag las ik in de standaard een citaat van Koenraad Tinel, onze onverwoestbare beeldhouwer, die met Pasen 90 geworden is: “ik heb gelijk nog geen goesting om weg te gaan. Al ben ik er wél elke dag mee bezig. Elke dag denk ik aan de dood. Ik heb de leeftijd bereikt waarop een mens sterft. We moeten daar niet onnozel over doen. Ik besef dat. En dat besef spreek ik vaak hardop uit, ook als ik alleen ben. Want soms dreig ik het te vergeten”.
Zondag liep ik dan weer dit citaat tegen het lijf: “geschokt waren deze jager-verzamelaars toen ze begrepen dat ik de sterren niet kon horen. Eerst dachten ze dat ik een grapje maakte of loog. Toen ze zich realiseerden dat ik de sterren echt niet kon horen, concludeerden ze dat ik ziek moest zijn. Ze hadden met me te doen. Iemand die de natuur niet kon horen moest wel ver heen zijn”. Je vindt deze passage in een artikel in het tijdschrift Vruchtbare Aarde, citerend uit “De verloren wereld van de Kalahari” van Laurens van der Post, goede vriend van Carl Gustav Jung.
Verder kwam ik ook nog twee artikelen tegen waarin Slavoj Zizek geciteerd werd. Citaat 1: de wereld is niet meer te redden”; citaat 2 in de zin van “de wereld zal sneller ten onder gaan dan het kapitalisme””.
En dan is er nog het laatste essay in het mooie boekje “verschuivingen” van Stefan Hermans, waarin hij na een indringend overzicht van de verschuivingen die zich in onze cultuur de laatste halve eeuw hebben voorgedaan, schrijft over de hoop! Hij verwijst hier naar die goeie oude Ernst Bloch: “das Prinzip Hoffnung”. Mijn kennismaking met de filosofie op de Ufsia. Drie boekdelen.
Wat veel toch? Wat een veelheid komt op ons af. Wat een veelheid zuigt ons op. Wat een veelheid sleurt ons mee. En niet alleen veelheid. Ook verwarring.
Een verwarrende veelheid. Ze smijt ons naar alle kanten. Genadeloos. Ze rijt onze innerlijkheid en omgeving uit elkaar. Ze houdt van het gereutel van deze tijd.
En het is in dit klimaat dat we leven. En gezond zouden moeten blijven. En zin vinden. Wat een opdracht. Wat een opgave.
Een veertig tal jaar geleden – oude sukkel – kreeg ik van Remi mens een artikel van een zekere Claire Kebers, een psychologe die toen een column had in een of andere Waalse krant: “Témoignez de la vie”, van het leven getuigen. Zij is me altijd bijgebleven. Ze schreef over de “répétition”, de herhaling. Echt leven is uit de herhaling stappen. Ook al is die onbewust.
Vaak denk ik dat het vandaag nog meer nodig is dat we van het leven getuigen. Dat we zonder onze ogen te sluiten het goede koesteren, hoe breekbaar en klein ook. Iedere knipoog en iedere glimlach is een blijk van menselijkheid.
Intimi weten dat ik van de marge houd. Het echte leven voltrekt zich in de marge, in het kleine, het niet populaire, ver van het mediagenieke, van de identiteitsdrang…
Neen geef mij maar het kleine, het authentieke, het kwetsbare zoeken naar rechtvaardigheid, naar verbondenheid, naar echt leven.
Ik ben fier dat ik dit werk doe en op deze manier een bijdrage kan doen. In de marge.
Blij ook dat ik opstellingen mag doen en begeleiden. Heel intens en met de voeten op de grond. Heilige grond.
De laatste weken heb ik veel over bloesems gezongen. Over hun korte bestaan, hun sterven in de wind, het offer dat ze brengen voor de vruchten van de zomer.
De roze bloesems die zo schoon kunnen afsteken tegen het frisse blauw van en hemel in de lente.
Getuigen van nieuw leven, getuigen van leven en sterven…
Tegen alle veelheid en verwarring in,
zo schoon, dat roos tegen dat blauw.
Zo krachtig die kwetsbare bloesems die “de razende liefde voor het leven uitschreeuwen” (nogmaals Koenraad Tinel).
Wil je ook van het leven getuigen zaterdag 20 april?
Laat even weten of je bij kan zijn (johan.smets@huisvanverbinding.be).
Koffie en thee om 0900u. We starten om 0930 en werken wellicht tot 17.30
Van harte welkom.
Riet en Johan
Familieopstellingen zaterdag 24 februari.
Wie je ook moge zijn, welkom op de opstellingen dag.
Onze hond Viggo zorgt goed voor mij – wij ook voor hem.
Wellicht zonder dat ie dat weet zet hij mij aan tot vele goede dingen,
Waar onder bewegen.
’s Morgens en ’s avonds laat ik hem buiten.
Een korte wandeling door de straat, tussen de bomen weliswaar,
met een schrale verlichting.
Het kan er ’s avonds echt wel aardig donker zijn.
En dan kijk ik iedere avond naar de hemel.
In onzen hof en onderweg.
Vooral de maan intrigeert me.
Ik kan er lang naar kijken.
En ik hou van haar duizend-en-één verschijningsvormen.
Iedere avond en iedere tien minuten is hij anders.
Soms lijkt het een hij, dan weer een zij te zijn.
Op vochtige avonden is ie omgeven of omhuld door mist en nevel.
Op andere momenten wordt ze dan weer omhelsd door witte wolken.
Daar word ik stil van, het spel van de maan met de witte wolken,
aan het voor de rest donkere hemelruim,
met hier en daar sterren, soms wel en niet zichtbaar door de wolken.
Wat schoon toch deze beweging van verschijnen en verdwijnen,
Van schitteren en doven.
Tijdens koude nachten zien we de maan dan in haar volle glorie,
een grote gouden schijf,
met hier en daar een donkere vlek,
of een fijne, scherpe sikkel.
-De sikkel doet mij nog steeds aan de Saracenen denken,
de Arabieren uit onze geschiedenisboekjes,
de tijd van Godfried van Bouillon met zijn moedige kruisvaarders, …
Wat een onschuld toch.
En wat een naïviteit en wat een beperkte kijk
in het licht van de grote wereldgeschiedenis –
Maar op deze avonden,
gewoon pure poëzie.
Die volle, gouden ronde schijf, die vind ik het mooist.
Ze brengt mij mysterie, ze roept het verlangen naar het vreemde op,
ze maakt van mij een antropoloog die naar een sjamaan luistert.
Gebed ook en nederigheid,
Een speuren naar een geheim dat gezien wil worden en tevoorschijn wil treden
met ongekende intelligentie en energie.
Mysterie.
Iedere avond wil ik de maan bezingen.
Het unieke samenspel van maan en hemel,
van wolken en nevel en mist en sterren in woorden vatten,
het woorden geven, het met woorden delen.
En hier loop ik dan tegen de grenzen aan
van mijn vermogen om het in taal te vatten.
De rijkdom en schoonheid die zich voor mij ontvouwt,
telkens als ik naar die avond- en nachtelijke hemel kijk,
wil ik graag delen.
Het lukt me echter niet dit te doen zonder het geschouwde onrecht aan te doen.
Haar zijn is immers niet in woorden te vatten,
Taal kan enkel een verwijzen zijn.
Stuntelig.
Een groot gemis.
Waarmee ik te leven heb.
Wat ik hier wel uit leer,
is dat de maan en de sterren, en de wolken en de mist en de nevel,
en de duisternis op zich van weinig betekenis zijn.
Het is het geheel dat het bijzonder maakt.
Dit dynamisch, steeds verrassend veranderend geheel,
deze constellatie van elementen die door, over, in en naast elkaar schuiven,
in elkaar op- en overgaan om dan elders weer in een andere verschijning
op te duiken en een plaats innemen…
Wat boeiend en spannend en genadevol toch.
En heel de tijd is het alsof ik over families spreek,
en hun dynamieken versluierd door mist en nevel,
verborgen door de donkerte.
En over opstellingen natuurlijk.
Over mensen die,
met de stroom van het leven mee,
ondanks en/of dankzij de tegenstroom,
van waar die ook komen mag,
in hun eigen leven willen stappen,
als een ronde, gouden maan
de nacht vullen met een blij, mysterieus licht.
De rest van de metaphoor laat ik aan jou.
Zaterdag zijn we weer klaar voor het hemelse, nachtelijke veld.
0900u onthaal, 0930 begin van het werk. We werken tot omstreeks 1730.
We hopen jullie weer te mogen ontmoeten in de Speelhoeve.Wil je erbij zijn, stuur ons een mailtje: johan.smets@huisvanverbinding.be.
We kijken naar je uit.
En mocht het je gegund zijn,
stap ‘s avonds even buiten
en kijk een kwartiertje naar die hemel,
die oneindig mysterieuze, monkelende hemel…
Riet en Johan